kierownik projektu: mgr Iwona Dudek

Agencja finansująca: Narodowe Centrum Nauki
Program: PRELUDIUM 
Kwota finansowania: 199 670 PLN

Fałszywe zeznania naocznych świadków stanowią główne źródło niesłusznych wyroków skazujących. Pomimo szybkiego rozwoju technik kryminalistycznych pozostają one jednak ważnym źródłem informacji dla sądu. Badania nad czynnikami wpływającymi na zniekształcenia pamięciowymi w zeznaniach trwają od lat 70. Słabo poznanym, obiecującym kierunkiem badawczym jest zjawisko nieufności wobec własnej pamięci, czyli warunek, w którym świadek przestaje wierzyć we własne zdolności pamięciowe, w wyniku czego staje się podatny na sugestie innych i zewnętrzne wskazówki.

Celem projektu jest analiza wpływu nieufności wobec pamięci na zniekształcenie zeznań naocznych świadków w połączeniu z innymi czynnikami moderującymi albo mediującymi ten wpływ: zdolnościami wyobrażeniowymi, lękiem, samooceną, uległością oraz świadomością rozbieżności pomiędzy własną pamięcią a informacjami pochodzącymi z innych źródeł. Planuje się przeprowadzenie pięciu eksperymentów w pięciu różnych paradygmatach badania zniekształceń pamięciowych. W badaniach sprawdzone zostanie, czy nieufność wobec pamięci jest w istocie predyktorem występowania zniekształceń pamięciowych, a jeśli tak, to jakie są uwarunkowania tego wpływu - jakie są jego moderatory i mediatory.

Badanie nieufności wobec pamięci może przyczynić się do rozwoju psychologii sądowej poprzez lepsze zrozumienie, dlaczego zeznając świadkowie nie opierają̨ się na własnych wspomnieniach. Może to pomóc w sformułowaniu wytycznych dla przesłuchujących odnośnie przesłuchiwania świadków wątpiących w jakość swoich wspomnień. W konsekwencji może to przyczynić się do zmniejszenia liczby błędów popełnianych przez system sądowniczy.